Salon, oturma, yemek ya da yatak odası halısı: Zeminlerimizi süsleyen dokumalar

Güleren Eren Güleren Eren
Molécule Carpet by Nathalie and Cyril Daniel, La Corbeille Éditions La Corbeille Éditions Modern living room
Loading admin actions …

Halılar ve kilimler neredeyse insanlık tarihi kadar eski aksesuarlar. Bugün evimizin mutfağında, salonunda, koridorunda kullandığımız halılar ya da yatağın yanında duran yatak odası halısı aslında temelde sıcak bir zemin arayışıyla ortaya çıkmıştı. Dokumadan önce insanlar hayvan postlarını bu iş için kullandılar. Bu kullanım da artık daha ziyade dekoratif olarak bazen karşımıza çıkıyor. Özellikle geniş halılara ihtiyaç duymayan yerlerde, yatak odası halısı gibi küçük metrekarelere sahip zeminler için postlar kullanılabiliyorlar. 

İnsanların bu postları kullanmaya başlamasından sonra elbet zamanla yaşam alanları da genişledi, değişti. Bir anlamda yaygı ihtiyacı artmış oldu. Bu ihtiyaç artıp, artış kadar hayvan postu kullanmak kolay ve akılcı olmadığı için de hayvan postunun işlevini yerine getiren dokumalar yapmaya başladılar. Yavaş yavaş ortaya desenler de çıkmaya başladı. Halıların desenleri üzerine oldukça geniş çaplı çalışmalar mevcut, desenlerin de tarihe dayanan pek çok simgesel anlamı var. Böylece insan denen varlık tarih içinde doğa şartlarına direnmek için onu sıcak tutacak halıyı icat etti ve daha sonra onu çeşitlendirdi. Bugün bir mağazada örneğin bir yatak odası halısı seçerken bu arka plan pek aklımıza gelmiyor. 

Kültürel olarak da farklı coğrafyalarda farklı desenler ya da kullanım biçimleri mevcut. Desenler zaten tarih boyunca gelişirken kullanım biçimleri daha ziyade iklime dayanıyor. Örneğin Rusya'da Anadolu'da da kimi yerlerde hala gördüğümüz duvar halıları bugün bile çok yaygın. Tahmin edilebileceği üzere soğuk iklimde insanlar daha iyi bir izolasyon için duvarlara halı asıyorlar. Elbette bu ihtiyaç aynı zamanda kişisel beğeniler doğrultusunda seçilen halılarla dekoratif içeriğe da sahip.

İplik ve dokuma teknolojisiyse pek çok üretim teknolojisi gibi sürekli gelişmekte. Bu yüzden artık el yerine makinelerle dokunan halılara yepyeni özellikler verilebiliyor. Daha zor kirlenme, daha kolay temizlenme gibi özellikler yeni nesil halılarda kullanım kolaylığı sağlarken elbette desen ve doku konusunda da gelişmeler mevcut.

İster salondaki koltuk takımınıza uyacak bir halı arayın, ister mutfağınıza bir kilim almayı düşünüyor ister yatak odası halısı seçiyor olun, inceleyeceğimiz örnekler size bu konuda yardımcı olacaktır.

Çağdaş halı tasarımında geleneksele dönüş

Halılarla ilgili zevkler zaman içinde pek çok beğeni gibi değişiklik gösteriyor. Nihayetinde zaman içinde estetik anlayış da bir değişim içinde.  Bu gördüğünüz halı pek çok kişiye göre fazla salaş görünebilir çünkü ister salonda kullanın ister yatak odası halısı olarak kullanın, eski ve yıpranmış görünümü her zevke uygun değil. Oysa kenevir ipinden dokunan bu halı, ne kadar yamalı ve bozuk şekilli olursa olsun çok özel, doğal ve geleneksel yöntemleri kucaklayan bir anlayışla tasarlanıp dokunmuş. Bu tarzda halı ve kilimler son zamanlarda oldukça revaçta, daha doğal renk ve dokular tercih eden insanlar bu geleneksel ve doğaya dönük anlayışa kıymet veriyorlar.

Klasik desenlere parlak renkler zerketmek

Eski saray halılarını ya da ince dokuması ve narin desenleri olan eski değerli el halılarını bilirsiniz. Şimdi bu halıları stilize edilmiş olarak ve parlak renklerde bulmak mümkün. İsterseniz evinizin her odasına ayrı renk benzer halılardan koyabilirsiniz. Salona bu örnekteki gibi yeşil bir halı seçip daha dingin ve iddiasız renklere sahip mobilyalarla birlikte kullanmanın keyfine varabilirsiniz. Dediğimiz gibi salonda bunu kullanırken yatak odası halısı olarak da benzer bir desen ve bu sefer örneğin mavi rengi seçmeniz mümkün. Modern renkler ve dokuma kullanırken içinde eser miktarda klasik bir tat bulunması bir halı için hiç de fena bir şey değil.

Sert dokumalar, modern çizgiler

Son yıllarda halılarda rattan gibi sert malzemeler de daha çok tercih edilmeye başladı. Tüylü olmadığı için toz toplamaması, kolay kirlenmemesi ancak kolay temizlenmesi gibi özellikler yüzünden tercih edilen bu malzeme modern çizgileri sevenlere de hitap ediyor. Desene fazla olanak tanımayan bu sıkı dokumalar doğal ama modern görünümüyle oldukça tatminkar. İddialı renkler olmadığı genelde yumuşak ve doğal tonlardan oluştukları için her türlü mobilyayla uyum sağlayabiliyorlar. Elbette altın varaklı klasik koltuklarla uygun olmayacaklardır ama her tür modern mobilyayla uyumlu. Yatak odası halısı olarak da özellikle hijyenik açıdan avantajlı olabileceği için tercih edilebilir.

Modüler halılarla ihtiyaca göre serilim

Bu halı modüler tasarımıyla yenilikçi bir anlayışa sahip. Halının ne kadar yer kaplayacağına ve kapladığı alanın genel biçimine siz karar veriyorsunuz. Puzzle gibi birleştirilen modüllerde farklı renkler de kullanmak mümkün. Böylece ister tek ister çok renkli halılar yaratabilir, ilginç geçişler de yapabilirsiniz. Büyük halılardan ziyade daha dar alanlar için dekoratif görünebilecek bu ürün, koridorda, banyoda veya yatak odası halısı olarak işlevsel ve estetik olacaktır. Adı Molecule olan bu halı tasarımı yenilikçi halı tasarımlarından biri olarak dikkat çekiyor.

Zeminlerde optik oyunlar

Optik oyunlar sanat ve tasarım tarafından her zaman kullanılagelmiştir. Burada da amorf halkaların içten dışa bir desen oluşturduğu halı, optik olarak bir çeşit dinamizm yaratıyor. Zaten klasik, alışılagelmiş olanlar gibi dikdörtgen değil bu halı.Halkaların formu aynı zamanda halının sınırlarını belirleyen formu da oluşturmuş. Bu halıyı pek çok şekilde kullanmak mümkün. Geniş kare planlı bir antrede girişte vurucu bir etki yaratabilir. Salonda oturma grubunun bulunduğu kısım yeterince genişse dikdörtgen yerine bu halı da tercih edilebilir. Yatak odası halısı olarak da yatağın ayak ucunda kalan alanın genişliğine göre bu tasarım tercih edilebilir. Geleneksel halılar yerine bu tip çağdaş tasarımlar evlere ilginç bir hava katıyor, bu yaklaşımdan hoşlananlar için bahsettiğimiz gibi her mekanda bu halıyı ya da benzerlerini kullanmak mümkün.

Mozaik sanatının modern halılardaki izdüşümü

Deirdre Dyson halı dokumalarını sanatla ve üstün teknikle buluşturan bir isim. Walking on Art yani Sanat üzerinde yürümek isimli bir kitap da yazmış olan Dyson'ın şirketi yün ve ipek kullanarak ve sanatsal tasarımları öne çıkararak çeşitli seriler üretiyor. Nepalli dokumacıların tekniklerini geliştirerek soyut resimle buluşturuyor.

Geleneksel teknikler kadar bazı geleneksel motiflerin de soyutlandığı oluyor elbette. Bunun mutlaka halı dokumalarından olması da şart değil. Örneğin bu modelde mozaik dokusu halı desenine ilham vermiş ve dokuma tekniğine göre stilize edilmiş. Özenle seçilmiş ipliklerle dokunan Deirdre Dyson halıları yumuşacık ve estetik dokumalar.

Bu elbette sadece bir örnek. Özel tasarım bu halılar evinizin her yeri için farklı tarzda yumuşacık sanat eserleri olabilir. Daha ziyade soyut yaklaşımlarla oluşturulan desenleri salon ya da yatak odası halısı için tercih edebilirsiniz.

Üçüncü boyutla duvardan duvara

Bir önceki halıda gördüğümüz üçüncü boyut veren kabartma efekti bir süredir duvardan duvara halılarda da sıkça kullanılıyor. Alışıldık duvardan duvara halılarda da son dönemde seçkin bir tarz sağlamak için kullanılan bu modeller, aynı zamanda teknolojik gelişmelerle birlikte eski duvardan duvara halılardan daha dayanıklı ve kullanım kolaylığına sahip. Özellikle duvardan duvara halılarda temizlik kolaylığı çok önemli çünkü yerinden çıkarılamayan bu halılar elbette ağır da olsa taşınabilenlere göre bir dezavantaja sahip. Bu dezavantajı teknolojiyle yok etmeye çalışan firmaların oldukça kolay kullanıma sahip ve hoş desenli, kabartmalı ürünleri mevcut. Otellerin de sıklıkla tercih ettiği duvardan duvara halıların özedurumda da anlıyorllikle yatak odası halısı olarak şık durduğunu bu tercihten de anlıyoruz. Aşırı yoğunluğu olmayan ve prestijli ofislerde de duvardan duvara halıların tercih edildiğini söyleyebiliriz. 

Boyutta çağ atlatan tasarım ve teknoloji

Domingos Ferreira tasarımı bu halı üç boyutlu. Portekizyer karolarından esinlenerek üretilen bu desen iç mekana sanat ve stil getiriyor. Cross Rug imi verilen üç boyutlu halının ismi haçsı formdaki kabartmalarından geliyor. Üç ayrı renkte, mavi, yeşil ve gri; üç ayrı boyutta üretiliyor. Görsel olarak yarattığı dinamik etki insanda dokunma isteği yaratıyor ve dokununca da hayal kırıklığına uğramıyorsunuz. Aksine, Portekiz ve Yeni Zelanda yünlerinden dokunmuş bu halılar kolay kullanımı ve dayanıklılıklarıyla fazlasıyla tatmin edici. 

Sanat, tasarım ve teknolojinin başarılı bir buluşmasını daha bu halılarda görüyoruz. Geleneksel halıların yerine en çok tercih edilebilecek tarzın bu olduğu söylenebilir. 

Geçmişten parçaları günümüzde birleştiren tasarımlar

Eski halıları pek çok insan çok seviyor ancak her yerde eski, püskü, yıpranmış da pek çok halı var. Senelerce bir yerde bekledikten ya da kullanıldıktan sonra eprimiş, solgun kısıtmları olabiliyor bu halıların. Şimdi bazen bu halıların patchwork mantığıyla birleştirildiklerini görüyoruz. Sağlam parçaları kare formunda kesilen eski halı ve kilimler birbirine dikilerek çeşitli boyutlarda yeni halılar haline getiriliyor. Patchwork astiplında batıdan aldığımız bir sözcük ve daha çok battaniye, örtü gibi tekstil ürünlerinin parça kumaşların birleştirilerek yapılmasını tarifliyor. Dünyanın her yerinde benzer örnekler var aslında, sonuçta insanlar bugünkü kadar tüketime alışkın değildi. Eskiler değerlendirilir, yeni malzemeler yapılır ya da farklı kullanım alanları bulunurdu. Bu geleneği geleneksel halı ve kilimlere yansıtmak hiç de fena bir fikri değil. Hem gelenekse hem modern bir tarz için patchwork halılar çok uygun. Bu tip halıları duvar halısı olarak dekoratif amaçla kullanmak da mümkün. Yatak odası halısı için bir alternatif olarak yatak başlarına asılabilir. Böylece otantik bir yatak başına sahip olabilirsiniz.

Halıdan döşeme kaplaması

Yerlere serilen, duvarlara asılan halıları döşeme kaplaması olarak kullanmak da mümkün. Bu eski puf, herhangi bir yeni döşemeyle yenilebilirdi elbette ancak bunun eski ve güzel desenli bir halıyla yapılmış olması onu daha da kıymetli ve otantik kılıyor. Aslında puflar kullanımdan ziyade göze hitap eden, oldukça az kullanılan mobilyalar. Bu bakımdan böyle bir yaklaşım daha doğru da olabilir. Yatağınızın ayak ucu için ideal ebatlarda olan bu puf düz bir yatak odası halısı üstünde çok hoş duracaktır. Salonda ya da antrede de yine sade mobilyalar ve düz renk bir halıyla daha etkileyici bir dekoratif obje olabilir.

Homify sayfalarında halılarla ilgili başka yazılara da rastlayabilirsiniz. Salon halısı nasıl olmalı? yazısıyla bu konuda yazılanlara göz atmaya başlayabilirsiniz. 

Need help with your home project?
Get in touch!

Highlights from our magazine